 |
 |
Thenie-Proverba |
 |
|
 |
|
Me guret e Ligjit ndertohen burgjet dhe me tullat e fese, bordellot.
--- W. Blake
|
|
|
|
Reklama |
|
|
|
Menuja |
|
|
|
Vizitoret e castit? |
|
|
|
Kemi 103 vizitor(e) dhe 0 anetar(e) ne faqe ne kete moment.
Ju jeni vizitor anonim. Mund te rregjistroheni ne cast falas duke klikuar ketu
|
|
|
|
Perkujtimore |
|
|
|
Nje dite si kjo ...
2008
Komisioni Shqiptar i Janinės
Nė 3 maj 1877 nėn kryesinė e atdhetarit Abdyl Frashėri u formua Komisioni Shqiptar i Janinės, si organ kombėtar, i cili shtroi kėrkesėn pėr bashkim tė krahinave tė banuara nga shqiptarėt nė njė vilajet tė vetėm pėr t'u krijuar premisat pėr njė administratė unike dhe njė komb tė vetėm.
Kanan Maze
Nė 3 maj 1936 u nda nga jeta Kanan Maze, Hero i Popullit. Ishte ushtarak dhe njė figurė e shquar, qė u vu nė shėrbim tė Qeverisė sė Vlorės nė 1912-n, mė pas mori pjesė nė revolucionin demokratik tė qershorit dhe u dallua pėr trimėri nė luftėn e Vlorės tė '20-s.
Vinēenco Vela
Nė 3 maj 1820 u lind skulptori italian Vinēenco Vela, krijimtaria e tė cilit ėshtė e lidhur me lindjen e realizmit nė skulpturėn italiane tė shekullit tė 19. Veprat mė tė mira tė tij janė: statuja "Vilhelm Tel", pėrmendorja e Spartakut, relievi "Viktimat e punės", etj.
Ilia Mjeēnikov
Nė 3 maj 1845 lindi Ilia Mjeēnikov, biolog i njohur rus, njėri nga themeluesit e Embriologjisė, Mikrobiologjisė dhe Imuniologjisė; shkencėtari qė zbuloi fenomenin e Fotosintezės, formuloi teorinė e imunitetit fagocitar dhe tė prejardhjes sė organizmave shumėqelizore. E pėr tė gjitha kėto u nderua me ēmimin e madh Nobel.
|
|
|
|
| |
|
Deklarata e bėrė pėr House Resolution 28
pėrballė Komitetit pėr Marrėdhėnie Ndėrkombėtare tė Kongresit Amerikan.
Z. Kryetar, dua tė tė falėmderoj pėr bashkėsponsorimin tuaj tė kėsaj resolute si dhe pėr pėrkrahjen tuaj tė paluhatshmė pėr tė sjellur kėtė resoluteė para Komitetit sot.
Ka njė sėrė ēėshtjesh nė tė cilat kam qenė i angazhuar thellėsisht sic ėshtė edhe ēėshtja e Kosovės. Jam i bindur se mėnyra e vetme pėr tu marrė me problemin politik, economic, dhe jostablitetit shoqėror qė e rėndon Ballkanin dhe pėr tė parandaluar dhunė tė re nė rajon ėshtė marrja me zgjidhjen e statusit final tė Kosovės. Besoj se sa mė parė tė merremi me kėtė problem, aq mė mirė do tė jetė pėr tė siguruar paqėn dhe stabilitetin nė rajon. Qė nga aksioni ynė ushtarak kundėr Republikės Federale tė Jugosllavisė mė 1999, bashkėsia ndėrkombėtare iu ėshtė bashkangjitur Kosovarėve nė rindėrtimin e vendit tė tyre, revitalizimin e ekonomisė, vendosjen e institucioneve demokratike dhe tė vetqeverisjes, dhe shėrimin e plagėve tė luftės. Sidoqoftė, progresi nė Kosovė--qė pėr momentin ėshtė nėn protektoratin e Kombeve tė Bashkuara--ėshtė stagnuar nga mosvendosja nė lidhje me statusin politik.
Nėn ishpresidentin Sllobodan Millosheviq, qeveria Jugosllave kishte anuluar strukturėn politike tė Kosovės. Para shkatėrrimit tė ish Jugosllavisė, Kosova ishte njė provincė autonome. Nėn Millosheviqin, Kosovarėt u gjendėn nėn persekutim sistematik dhe diskriminim. Shqiptarėt etnikė u zėvendėsuan nga Serbėt nė shumicėn e vendeve tė punėve, firmat Serbe morėn nėn pronėsi firmat Shqiptare, dhe Shqiptarėt nuk u lejuan tė blenin apo stoning pasurinė e tyre. Kam udhėtuar nė Kosovė disa herė gjatė gjithė viteve qė kjo po ndodhte, dhe personalisht kam dėshmuar kėtė tragjedi disa herė. Kurrė nuk e harroj momentin kur kisha folur para njė grupi tė madh njerzish nė sheshin kryesor tė Prishtinės mė 1990. Gruaja ime dhe unė ishim pritur me gėzim nga kėta njerzė, sepse ne pėrfaqėsonim Shtetet e Bashkuara. Masa brohoritėte SHBA, SHBA gjerėsa policėt serbė po rrahnin shqiptarėt nė njėrėn anė tė sheshit. Vite mė vonė, tė gjithė ne tė tmerruar shikuam shkatėrrimin aq tė madh tė bėrė ndaj shqiptarėve etnikė nga forcat serbe paramilitare, qė kishin pėrkrahjen e palėkundur tė qeverisė sė Millosheviqit. Shqiptarėt u vranė, shtėpitė e tyre u djegėn dhe vodhėn, dhe qindra e mijėra u lanė pa kulm mbi kokė. Tė gjithė nga ne mund ti kujtojmė skenaret [e 1999] kur shqiptarėt po dėboheshin nga vendlindja e tyre. Kemi parė zonja tė vjetėra me bebe nė krahė, sikurse edhe gra shtatėzėna tė pėrzėna pėrtej kufirit. Ishte kjo njė nga skenat mė tė tmerrėshmė qė nga Holokausti.
Shtetet e Bashkuara, me ndihmėn e shume aleatėve tanė Evropianė, arritėn qė tė ndalonin kėtė tragjedi dhe tė ndihmonin nė stabilizing e situatės. Sot Kosova ėshtė nė protektoratin e Kombeve tė Bashkuara, por fatkeqėsisht problemet atje mbeten shumė serioze. Papunėsimi rangon dikur prej 60 deri nė 70 pėrqind. Kjo krizė ekonomike rritė mundėsinė qė Kosovarėt--50 pėrqind e tė cilėve janė nėn moshėn 25 vjecarė--tė kycen nė rrjete kriminale apo tė lėshojnė vendin pėr tė kėrkuar punė jashtė sa pėr tė mbijetuar. Ekzistimi i kėtyre problemeve ekonomike rritė potencialin e vazhdimit tė jostabilitetit nė rajon, dhe minon interesat vitale amerikane ne Ballkan.
Tė arriturit e njė stabiliteti afatgjatė, tė qėndrueshėm politik dhe ekonomik kėrkon mė shumė se vetėm asistencė nė rindėrtim. Kjo kėrkon edhe zgjidhen e statusit politik tė Kosovės. Investimet private ndėrkombėtare si dhe kreditė nga Banka Botėrore po prolongohen apo nuk po konsiderohen fare pėr shkak tė ēėshtjes sė pazgjidhur tė statusit afatgjatė tė Kosovės. Z. Kryetar, ju keni pėrshkruar kėtė lidhje shumė mirė nė Dhjetor 2002 kur keni thėnė: Nuk do tė ketė vende pune pa paqė dhe stabilitet nė Kosovė, por nuk do tė ketė paqe dhe stabilitet pa pavarėsi.
Nėn kushtetutėn Jugosllave tė 1974, Kosova ishte ekuivalente nė shumė aspekte me Sllovenine, Kroacinė, Bosnjen, Maqedoninė, dhe republikat tjera tė ish Jugosllavisė. Si njė provincė autonome, Kosova kishte gėzuar tė gjithė pushtetin sikur tė ishte republikė. Kishte parlamentin e vet, gjyqet e larta, bankėn qendrore, shėrbimin policor, dhe forcėn vendore mbrojtėse. Pėrmes ndryshimeve kushtetuese mė 1968, Kosova u njohė sikur pjesė konstituese e Sistemit Federal Jugosllav. Kur Sllovenia dhe Kroacia kėrkuan pavarėsi mė 1991, qeveritė perėndimore evropian--duke pėrfshirė kėtu edhe vet Departamentin tonė tė Shtetit si dhe Shtėpinė e Bardhė--kindėrshtuan njohjen e tė drejtės sė kėtyre republikave pėr vetvendosje. Eventualisht, qeveria jonė dhe e gjithė bota njohėn pavarėsinė e Sllovenisė dhe Kroacisė, si dhe atė tė Bosnje-Hercegovinės si dhe Maqedonisė. Kroacia ėshtė sot e pavarur dhe do tė bėhet anėtare e Unionit Evropian si dhe NATO. Sllovenia veq ėshtė aėntare. E di se edhe vendet tjera qė ishin pjesė tė ish Jugosllavisė do tė bėhen anėtare tė Bashkimit Europian pėrfundimisht.
Thjesht, mė nuk mund tė vazhdojmė duke lejuar opresion ndaj popullit shqiptar nė Ballkan. Departamenti I Shtetit thot se ende nuk ka ardhur koha e duhur. Mirėpo, ashtu sikur qė asnjė prind asnjėherė nuk ndihet I gatshėm pėr tė qenė prind, ashtu asnjė shtet nuk mund tė jetė komplet i gatshėm pėr shtetėsi. Ne kemi dėgjuar deklarata nga Departamenti i Shtetit qė thonė se: tani nuk ėshtė koha pėr pavarėsinė e Kosovės. Nė vitet e 1990-ta, ne pamė se vetvendosja pėr Slloveninė dhe Kroacinė nuk pati tė bėjė aq shumė me ndryshim kufijsht, por me ndryshimin e statusit tė kufijėve ekzistues. Vijat nė hartė mbetėn tė njejta, por statusi I tyre u ngrit nga ai I njė pjese konstituese tė njė federate nė atė tė njė kombi tė pavarur. Kjo ka kontribuar nė stabilitetin dhe progresin e kėtyre vendeve. Z. Kryetar, Kosova ka tė drejtė nė trajtim tė njejtė. Nuk duhet tė kėtė standarde tė dyfishta.
Mė lejoni tani tė fokusohem nė njė ēėshtje tjerėr. Kosova ėshtė njė entitet me shumicė Muslimane dhe me njė numėr tė konsiderueshėm tė Krishterėsh. Dje, Bashkimi Europian i hapi derėn Turqisė pėr tiu bashkuar BE. Do tė ishte nje turp ne qofte se Komiteti pėr Marrėdhėnie Ndėrkombėtare tė Kongresit, duke pėrdorur ēfarėdo errėsimi, tė refuzoje tė njohė tė drejtėn pėr pavarėsi te njė populli Europian me shumicė musliman. Kjo do tė paraqiste njė fitore tė madhe pėr armiqtė tanė anekėnd. Tensionet e vazhdueshme nė Ballkan nuk mund tė zgjidhen nėse ne vazhdojmė tė prolongojmė pėrcaktimin e statusit final tė Kosovės. Pėr tė arritur njė paqė tė drejtė dhe tė qėndrueshme nė Evropėn Juglindore, ne duhet ti japim Kosovės pavarėsinė e saj sot. Kėrkoj nga kolegėt e mij ti bashkangjiten Kryetarit Hyde dhe mua nė pėrkrahjen e kėsaj rezolute.
Kongresmeni Tom Lantosh
|
|
|
|
