Edhe pse para tre vjetėsh koreografi Sadi Halili ka humbur tė dyja kėmbėt, nuk ėshtė ndarė asnjė ēast nga vallja
Titulli Mjeshtėr i Madh pėr koreografin Halili
Kujtim Boriēi
Kur njė vit mė parė, organizatorėt e Festivalit Ndėrkombėtar tė Folkut ftuan Ansamblin e Valleve dhe koreografin e saj qė tė ngjiteshin nė skenėn e Agrixhenos nė Itali, pėr tė marrė trofeun e mė tė mirit nė kėtė zhanėr mes mbi 40 ansambleve nga shumė vende tė botės, u befasuan. Mbi karrocėn e invalidit, pa dy kėmbėt qė i ka humbur kohė mė parė si pasojė e njė sėmundjeje tė rėndė, u ngjit dhe koreografi i trupės Sadi Halili. E ashtu, mbi karrocė, me valltarėt kėrceu dhe Sadiu, e ishte vėshtirė tė veēoje nėse duartrokitjet e shumta ishin pėr valltarėt e talentuar (juria e kishte shpallur mė parė ēmimin), apo pėr talentin, kurajon e koreografit nga Shqipėria. Ndėrsa ditėt e fundit, kur Artisti i Merituar Halili po shkon tek tė 60-tat, Presidenti i Republikės, Alfred Moisiu, ka firmosur dhėnjen titullit "Mjeshėr i Madh", njė mirėnjohje pėr njeriun qė pėr mbi 50 vjet punoi e jeton me e pėr vallen popullore. Natyra e sėmundja mė prenė kėmbėt, por nuk mė ndanė e nuk do tė mė ndajnė nga vallja. Ndėrsa pėr dhėnien e titullit "Mjeshtėr i Madh", falėnderoj Presidentin, komunitetin e artistėve, brezat e valltarėve, me tė cilėt kam punuar, se pa ata, unė do tė isha sot thjesht njė invalid, pa kėmbe nė rropatje pėr tė shtyrė mes vėshtirėsive e privimeve tė shumta, ditėt e jetės qė mė kanė mbetur, - thotė koreografi. Nė skenė, pėr herė tė parė, jam ngjitur si valltar nė moshėn 8- vjeēare nė njė Festival Kombėtar, qė aso kohe zhvillohej nė qytetin e Pogradecit, - kujton Halili. Nė tė vėrtetė, siē dokumenton nė kujtimet e tij i madhi Ēesk Zadeja, kontakti e lidhja e Sadi Halilit me vallen ėshtė shumė mė e hershme, qė kur ai ishte nė djep. Sapo kishte mbushur 1 vit, kur e ėma e tij, edhe ajo valltare e talentuar, me Sadiun nė njė djep dėrrase, lidhur nė shpinė, niset nė njė aktivitet kombėtar nė Tiranė. E teksa e ėma kėrcente nė skenė, aty nė djepin e drurit pas perdeve, Sadiu ndiqte ritmet e valles, ritme qė nuk do ti ndaheshin gjatė gjithė jetės. Sadiu tregon se qė 8 vjeē ai nuk iu nda valles, fillimisht pėr mbi 2 dekada si valltar, e mė pas edhe si koreograf. Ndėrsa pas vitit 1990 Sadiu pėr mė shumė se katėr vjet do tė ishte i pranishėm nė trevat shqiptare nė Maqedoni, nė Ohėr, Radolisht, Strugė, Tetovė, Goste deri tek shqiptarėt e Shkupit, ku do tė ngrinte ansamble, do tė vinte shumė valle tė traditės nė skenė, duke i dhėnė gjallėri folkut vendas, qė kishte pėrjetuar pėr gati 50 vjet njė trysni sistematike shtetėrore, por duke shėnuar gjithashtu njė pjesėmarrje tė suksesshme nė disa aktivitete ndėrkombėtare. Nė njė nga kėto aktivitete, vallja e bukur shqiptare e vėnė nė skenė nga koreografi Halili, do tė binte nė kontakt dhe do tė mahniste dhe etnomuzikologun e njohur danez Martin Inhs, i cili mundėsoi qė vallja shqiptare tė bėhej e njohur edhe nė skenat e vendit skandinav. Edhe pse humbi tė dyja kėmbėt si pasojė e sėmundjes sė diabetit, Halili vazhdon tė jetė koreograf i ansamblit tė Librazhdit, duke patur gjithashtu nė ēdo kohė e nė aktivitet 4 ansamble moshash tė ndryshme. Ndėrsa repertori i tij, sipas statistikave, numėron mbi 70 valle tė krijuara e tė vėna nė skenė, ku njė pjesė e tyre, prej kohėsh kanė zėnė vend nė fondin e artė tė valles popullore kombėtare shqiptare. Njėkohėsisht, vallja e Halilit ka arritur njė sėrė trofesh nė dhjetėra pjesėmarrje ndėrkombėtare, nė Itali, Francė, Greqi, Maqedoni, Turqi, Gjermani etj. Valle tė tilla si "Vallja shqiptare", "Motive tė Liqenit", "Vallja e Radolishtit", "Motive tė Ohrit", "Valle e Rrajcės", "Suitė vallesh popullore", "Motive
.. Korare", "Vallja e Ēermenikės" etj., janė bėrė pjesė e shumė ansambleve tė njohura nė vend.
|
|
