Miresevini tek Shpirti i Shqiptarit
  Rregjistrohu
 
 
 
 
 
 
 
 

  Thenie-Proverba
Mendja e madhe te pret fatin.
--- Populli

  Reklama

  Menuja

Anetaret
· Hyrje
· Llogaria ime
· Mesazhet
· Administrimi
· Dua ndihme
· Largohu

Komuniteti
· Te rejat
· Anetaret
· Donatoret
· Sondazhe
· Temat
· Seksionet
· Kontributi juaj
· Kryelista
· Kryeartikujt
· Foto kompjuteri

Programe
· Muzika
· Letersia
· Historia
· Forum
· Chat
· Email
· Galeria

Temat
· Albasoul
· Art
· Chat
· Demokraci
· Elita
· Emigracion
· Feja
· Forum
· Gjuha
· Histori
· Humor
· Internet
· Intimitet
· Kombi
· Kulture
· Kuzhina
· Lajme
· Letersi
· Muzika
· Njoftime
· Politike
· Shendeti
· Sport
· Urime

Sherbime
· Rekomandime
· Pyetesori
· Statistikat
· Fjalor
· Arkiva
· Kerko

  Vizitoret e castit?
Kemi 151 vizitor(e) dhe 0 anetar(e) ne faqe ne kete moment.

Ju jeni vizitor anonim. Mund te rregjistroheni ne cast falas duke klikuar ketu


  Perkujtimore
Nje dite si kjo ...


2008
Revista "Biblioteka, zėri i Shqipėrisė"
Nė 28 mars 1919 doli nė Sofje numri i parė i revistės "Biblioteka, zėri I Shqipėrisė", e drejtuar nga patrioti Themistokli Gėrmenji. Ishte politike e letrare nė shqip e pjesėrisht nė anglisht e frėngjisht.

Dr.Besim Zyma
Nė 28 mars 1901 u lind nė Kopyly tė Turqisė dr.Besim Zyma, njėri nga mjekėt tanė mė tė mirė, otorinolaringolog i shquar, qė la edhe mjaft studime me vlerė, si: "Sėmundjet veshė-hundė-fyt", "Mjekimi i vetvetes", etj.Vdiq nė vitin 1983.

Bartolomeo della Porta
Nė 28 mars 1472 u lind piktori i njohur italian Bartolomeo della Porta, njė nga pėrfaqėsuesit e shquar tė Rilindjes sė hershme, nga i cili kanė mbetur veprat e mrekullueshme: "Madona e mėshirshme", "Vajtimi i Krishtit", etj.

Maksim Gorki
Nė 28 mars 1868 u lind nė Nizhni Novgorod tė Rusisė shkrimtari i madh Aleksej Maksimoviē Peshkov, i njohur nė botėn e letrave si Maksim Gorki bashkė me veprat e tij: "Zgalemi", "Makar Ēudra", "Jeta e Klim Samginit", "Nėna", "Vepra e Artamonovėve", etj.
Histori :: Luftrat tregojne shpirtrat e popujve
Postuar nga: Albo

Histori Ne vazhdim te refimeve te ndihmesit te Mbretit Zog, do te gjeni te dokumentuara ne kohe disa prej leterkembimeve te mbretit me kreret e shteteve perendimore te kohes.

Kur kane mbetur fare pak caste nga pushtimi i Frances, shqiptaret e rezistences intensifikojne punen e tyre. Ata i kane mbledhur te gjitha sakrificat dhe perpiqen qe t'i bejne presion fashizmit me te gjitha menyrat. Ne Jugosllavi jane duke u shendoshur trupat, te mbledhura ne tre qendra, qe do te luftojne kunder fashizmit. Ndersa, ne Evrope dhe atje ku fashizmi vetem ka trokitur, ka filluar paniku ndaj luftes. E vetmja Britania duket se nuk terhiqet. Po ashtu Greqia, me ndihmen e aleates se saj strategjike, Britanise eshte duke u pergatitur per luften e madhe. Fashistet kane kaluar ne delir. U shpallin lufte Fuqive te Medha dhe Musolini e Hitleri shfaqen te eksituar ne publik me te gjithe egersine e tyre. Qe shume shpejt tregon se do ta kete nje limit. Nderkohe bota demokratike duket se nuk e perball dot kete armiqesi te fqinjeve te tyre. Eshte koha kur popujt jane mobilizuar per te treguar forcen e tyre. Te gjithe kunder fashizmit dhe duket se e urrejne ate me te gjitha menyrat. Perjashtimin me te madh e ben Britania, qe duket se e ka marre 'seriozisht' luften ndaj fashizmit. E mesuar per gjate historise se saj me luftrat dhe me privacionet qe rrjedhin prej saj, Britania nuk ka frike per pasojat. Rendesine me te madhe e ka liria. Qe eshte standarti me i larte ne jeten e sotme.

Ne frontin e popujve te vegjel, ku perfshihet edhe Shqiperia, perpjekja me e madhe eshte qe te shihet nese do te dalin te fituar nga kjo lufte. Ne nje nga kasaphanat me te medha te njerezimit, duken se llogarite duan shume kohe qe te dalin. E vetmja gje, qe dihet eshte se shpirtrat e popujve te lire, gjithmone do te vendosin per luften. Dhe, vertete, fundi i luftes se Dyte Boterore do te tregonte, se fitorja anoi nga vendet, qe e shpresonin lirine. B.an

Shqiperia i shpall dy here lufte Italise

Strehimi ne Angli ne Hotel "Ritze" i Mbretit dhe deshtimi i Frances

Situata ne Paris behet gjithmone me e pasigurte dhe mbreti mendon shpernguljen e tij te re. Ai mban lidhje te vazhdueshme me qeverine e tij, ndersa i thote asaj se kerkon kryeministrin Kote ne Paris, per te diskutuar per te ardhmen. Nderkohe, qe situata per Francen eshte tragjike. Ajo eshte duke u tmerruar para pushtimit te vendit te saj nga Gjermania. Dhe, vertete, ne 12 qershor, Italia i shpalli lufte Frances dhe Anglise. Ndersa, Shqiperia e vogel i shpall lufte per here te dyte Italise. Mbreti shqiptar duke pare situaten kaotike te Frances mendon te shkoje ne Britanine e Madhe dhe vendoset atje perfundimisht ne daten 22 qershor. Ne Evrope, situata eshte e rende. Franca jashte parashikimit leshon territor, ndersa Anglia eshte duke u bombarduar ne te gjitha menyrat nga fashistet. Gjithsesi, Anglia ben rezistence dhe eshte shembulli i vetem i perpjekjeve te verteta kunder fashizmit. Ne frontin italo-grek, ne territorin shqiptar, trupat fashiste jane gati per te sulmuar

Stamboll, 7 qershor 1940

Madheria e Tij, Mbreti Zog, i dergoi nje telegram kolonel Husein Selmanit ku i thote se:" Kam marre telegramin, qe me derguat me anen e Legates. Vazhdoni, por sic keni vazhduar. Instruksionet do t'ju vijne me leter, me anen e nje personi te posacem. Situata ketu eshte shume e shqetesuar dhe prej Kryeministrit Kota nuk kam marre lajme as telegram dhe as leter qe tash tri dite. E kam kerkuar ne telefon po nuk e kam gjetur. Duket se ka nderruar adresen. Lipset qe sa me pare te niset per France.

Ne, eshte se ja dini adresen e re, telegrafisht me lajmeroni qe te hyje ne kontakt me te, sepse koha nuk prźt. Lipset, sa me pare, qe te vije ketu, ose te kthehet ne Stamboll.

Sic shihet, tani jane dukur shenjat e Italise dhe Mediterana (Mesdheu) nuk eshte aq kollaj per te kaluar me vapor. Kjo sepse vaporet greke nuk udhetojne me per France, pa prekur ne Itali. Keshtuqe vetem per Egjypt, Algjeri e France udhetohet. Kryeministri Kota e ka shume zor kalimin per France dhe Qeveria Greke akoma nuk ka mbaruar bisedimet. Por, sidoqofte udhetimi eshte i veshtire".

Sapa mora raportet e fundit me lajme te reja, dergova Toger Faik Elmazin tek atasheu ushtarak francez, kujton adjutanti. "Ishte teper i nevojshem nje bisedim, mbi gjendjen e rikrijuar ne Shqiperi ku koloneli francez eshte teper i tronditur. Por, nga ana tjeter, i kishte thene te urdheroje kolonel Selmani. Shkuam bashke me kapiten Avni Derallen. Dhe, ai na priti mire por ishte shume i merzitur. Fjala e pare qe me tha ishte se:' Akoma nuk kam marre pergjigjen e telegramit qe dergova. Kjo jep te kuptoje se nuk jane ne Paris. Sepse lufta shkon shume keq per Francen dhe flitet se kaluan ose luftohet ne Sedane dhe i shkuan lotet si nje femije'".

"Une,-thote kolonel Selmani, i thashe- Jo, miku im. Franca nuk okupohet aq kollaj se Gjermania e Franca e njohin mire njeri-tjetrin. Kjo mos t'ju merzise dhe mos harroni qe prane Frances jane edhe Anglo-Sanksonet". Kjo ishte nje kurajo, thote ai-dhe me keto fjale, ne dolem e shkuam, por ishim shume te merzitur.

Stamboll 12 qershor 1940

Ja cfare ka detajuar per kete dite adjutanti. "Lufta anglo-franceze dhe italiane: Sot me 12 Qershor 1940 Italia Fashiste i shpalli lufte Frances dhe Britanise se Madhe dhe menjehere mesyni Korsiken e kufirin francez. Ne kete kohe, Franca lekundi nga sulmet e renda gjermane. Ku e gjeti kete kohe fashizmi. Franca e ndjen veten shume febel (te brishte)para armeve te renda gjermane. Arsyeja eshte se ndjehet vetem, pasi Hollanda e Belgjika u okupuan shpejt gjithashtu. Edhe Britania e madhe akoma nuk eshte ne gjendje qe te derdhe nje armate te madhe ne France dhe sot i gjithe ky rrebesh do te mbetet ne kurrizin e Frances. 'Zoti t'i ndihmoje kunder ketyre diktatoreve'".

Tamam ne kete dite, Atasheu ushtarak francez, i telefonon kolonel Husein Selmanit dhe i thote se: a mundeni te vini pak per te biseduar.

Kolonel Selmani iu pergjigj pozitivisht. Dhe, menjehere shkoi. Francezi po e priste ne kembe dhe ishte "aq I tronditur aq sa nuk dinte se cfare te thoshte", kujton adjutanti. Ai u pergjigj se: " miku im lufta shkon shume keq. Trupat gjermane marshojne neper tokat franceze e persa u perket fortifikimeve ato mbeten krejtesisht jashte perdorimit. Armata gjermane kaloi neper Belgjike dhe pastaj kaluan edhe Sedanin. Ata jane shume me superior nga Franca. Kete rradhe Franca eshte me te vertete shume ne rrezik".

Keshilli Ministror Shqiptar u mblodh ne Legaten Mbreterore Shqiptare ne "Kunt Palace" te Stambollit dhe vendosi perseritjen e deklarimit te luftes kunder Italise fashiste. Ajo ja beri te ditur situaten legates mbreterore shqiptare ne Paris. Nje kopje te shpalljes se luftes Italise Fashiste per se dyti here ja paraqiti edhe Lidhjes se Kombeve ne Gjeneve si dhe Ambasadoreve te Frances dhe te Britanise se Madhe ne Ankara. Gjithashtu edhe Qeverise Turke e Greke, Jugosllave, Egjiptiane e Ambasades se Shteteve te Bashkuara te Amerikes. Megjitheqe, Shqiperia ishte ne lufte me Italine Fashiste, por prape ajo e perseriti kerkesen "meqe tani me Aleatet, nuk kishin ku te zene shkak", thote adjutanti.

Stamboll 15 qershor 1940

Kolonel Selmani dhe Ministri Asaf D'jadjuli se bashku shkuan ne "Dyzem-Biro" (Sherbimi i Sigurimit) turk ne Beyogllu ne Istanbul, ku i priti shefi i zyres kolonel Emin Akyn. Ata me nje miqesi te perzemert menjehere e pyeten mbi situaten franceze se si shkonte. Dhe, ky u pergjegj, kujton adjutanti:

"Franca eshte ne rrezik, sepse nuk kishte qene aspak e pergatitur duke u bazuar ne fortifikimet e saj te rendesishme. Kjo nuk u perdor, sepse armatat gjermane kaluan Sedanin dhe fortifikimet franceze ngelen jashte perdorimit". Pastaj koloneli Emin Akyn shtoi se: "Armata Gjermane kurkundi nuk kane me ate pengese te vitit 1915. Pothuaj se marshojne me pak kundershtime. Franca tani ndodhet ne renie e siper, te pakten lajmet qe kemi deri tani jane keto. Vetem ne eshte ndonje mrekulli dhe te terhiqet ne Afrike. Por, edhe Britania e Madhe akoma nuk ka nje armate te pergatitur. Kjo eshte ne front me Francen dhe po terhiqet nen mbrojtjen franceze".

Ne ju lutem qe t'i bente nje pyetje me telegram ambasades turke ne Paris, mbi gjendjen e Mbretit Zog I, sepse Ambasada e Turqise ishte e lire dhe po ashtu edhe ne dijeni mbi Mbretin, vazhdon adjutanti. "Ne te njejten kohe, ne, ne Legaten tone ne Paris i kishim bere dy telegrame po asnje pergjigje nuk kishim marre. A nuk ndodheshin aty apo i ndalonte censura franceze. Koloneli Emin Akyni, menjehere i beri nje telegram shifer, Atasheut ushtarak turk ne Paris, duke e pyetur mbi gjendjen e Mbretit Zog I. Keto ishin fjalet e fundit dhe pas kesaj ne e falenderuan. Dolem keshtu dhe i lame porosi me na lajmeruar ne legaten tone".

Stamboll, 15 qershor 1940

Sa u kthyem ne Legate, vazhdon adjutanti- aty gjetem nje telegram prej Milto Nockes, ku na lajmeronte se Mbreti Zog me gjithe Familje e Suite ndodhej ne Boudou. Dukej se do te nisej per Angli. Fare mire ky telegram disi na qetesoi.

Sipas fletoreve, Franca pothuaj se ka mbaruar, tashme po sa doli nje fletore e posacme, qe thoshte se: "Parisi u lirua". Shihet se Qeveria Franceze ka nderhyre per armepushim prane Gjermanise. Franca lufton ne Dunkerke dhe vende te tjera, vetem per t'u dhene kohe barkimit te ushtrise Britanike per te kaluar La Manshin per Angli. Por, armata gjermane po i bombardon rende me aeroplane e duke i demtuar ne mase te gjere. Vazhdonin shpresat per nje rezistence po nuk qe e mundur, vazhdon adjutanti.

Me poshte vazhdohet: Flitet se Qeveria Franceze me nje pjese te madhe te ushtrise do te terhiqet ne Afrike, Algjeri, Marok dhe luften do ta vazhdoje deri ne fund. Por, aviacioni shume superior gjerman nuk i dha ate mundesi per t'u terhequr. Nje pjese e madhe e ushtrise franceze u dorezua dhe eshte shenuar nje panik i madh ne te gjithe Francen.

Gjendja pershkruhet keshtu: Franca ka mbaruar, Britaniket perpiqen te shpetojne forcat e tyre qe ndodhen nen zjarrin gjerman ne brigjet e La Manshit, Djepe Kale; Italia okupoi Korsiken dhe Nisen dhe po marshon per Tulone.

Nje lajm tjeter se Franca po dorezohet eshte se Gjermanise me disa kushte per kete marreveshje i ka shkuar Mareshali Peten. Ai ka ikur prej Spanje ne France dhe ka filluar bisedimet me gjermanet.

"Me daten 16 qershor 1940, kujton adjutanti-ne oren 10 te mengjesit, na vjen kolonel Emin Akyni, shef i zyres sekrete turke, me telegramin ne dore, qe ka marre nga Atasheu ushtarak turk ne Paris. Duke qeshur na thote: "Mbreti Zog me gjithe familjen e suiten jane nisur per ne Angli. Por, sa te mberrijne do ju telegrafojne dhe eshte fare mire".

E falenderuam perzemersisht per gjestin miqesor e fisnik te tij. E ndaluam per nje pije te vogel. Pas kesaj erdhen dhe ministrat e Qeverise dhe e prezantuam me te gjithe. Pasi ju lexuam telegramin, Kryetari Parlamentit Hiqmet Delvina u ngrit dhe me nje menyre krejt vllaznore falenderoi Qeverine Turke me Kryetarin e Republikes ne krye burrin e madh e heroin turk Ismet Inonue: Qe na del sot perkrah para botes mbare etj... dhe falenderoi kolonelin mik Emin Akynin.

Me poshte adjutanti vazhdon :Pasi shkoi kolonel Emin Akyni, filluam te bisedojme mbi Francen. Kjo ishte edhe per ne shqiptaret, nje fatkeqesi e madhe. Fatkeqesia ishte se Franca na kishte njohur dhe sa patem hyre ne veprime me te. E tani na mbetej qe te shihnim Britanine e Madhe se akoma Amerika ndihej pa ze. Patjeter, ajo do te hynte ne lufte kunder Gjermanise po he per he mbetej vetem Anglia.

"Ne bisedimet qe u filluan ne Keshillin Ministror mbi situaten tone duhet thene se me nje ane qe Italia hyri ne lufte me Francen dhe Britanine e Madhe na gezoi; por renia e Frances na demoralizoi se per ne he per he ishte nje humbje e madhe. Gjithsesi,-thote adjutanti- akoma kemi nje shprese se francezet qe ndodhen jashte Frances si ne Siri, Algjeri, Marok dhe Senegal e Indi-Kine, nuk kane per ta njohur armepushimin me Gjermanine. Ata do te vazhdojne luften se bashku me Britanine e Madhe. Dhe, natyrisht edhe Shtetet e Bashkuara te Amerikes shpejt do te jene ne lufte kunder Gjermanise. Keshtuqe, luften qind per qind anglo-saksonet e kane te fituar".

Me 22 Qershor 1940, ne oren 10 te mengjesit, na telefonoi kolonel Emin Akyni ku na thote se Mbreti Zog bashke me familjen dhe suiten mberriti fare mire ne Londer. Ai ishte instaluar ne Hotel "Ritze" ne London. Me telegrafoi per kete pune Atasheu ushtarak turk ne Londer. Ku e falenderuam dhe e ftuam qe te vije ne Legate, meqe do te jepej nje kokteil per kete lajm gazmor.

Ministri, i akredituar prane Republikes Turke, Asaf D'jadjuli menjehere ne Legaten Mbreterore Shqiptare vuri Flamurin Kombetar dhe ju telefonoi gjithe ministrave dhe kolonise shqiptare ne Stamboll. Duke derdhur lajmin se Madheria e Tij Mbreti Zog arriti fare mire ne Britanine e Madhe Londer. Ky gezim do te festohej ne Legaten Mbreterore.

Menjehere erdhen te gjithe ministrat dhe po ashtu edhe Mehmet Konica e gjithe te tjeret. Po ashtu u grumbullua kolonia burra e gra, brenda e jashte Legates. Ku u zhvillua nje ceremony aq madheshtore sa nuk pershkruhet. Kjo duke hedhur valle e tjera dhe ku moren pjese edhe te gjithe miqte turq.

Ministri Asaf D'jadjuli, ne emrin e kolonise shqiptare, i parashtroi nje telegram urimesh Madherise Tij Mbretit Zog I duke i vene ne dukje se e gjithe kolonia eshte e mbledhur ne Legaten Mbreterore duke festuar per shendetin e lumturine e Madherise Suaj.

Kryetari i Parlamentit Hiqmet Delvina, ne emrin e Qeverise, i parashtroi nje telegram me urime.

Stamboll 23 qershor 1940

Madheria e Tij Mbreti Zog I i dergon ne kete date Ministrit Asaf D'jadjulin telegramin sic po e shenojme ketu poshte, cileson adjutanti:

"Excellences tij D'jadjulit ne Legaten Mbreterore Shqiptare Stamboll. Teper i ndjeshem per sentimentet patriotike te gjithe juve dhe kolonise shqiptare qe tregojne vullnetin e gatshem per lirine e tyre.

Te gjithe shqiptaret duhet te jene te sigurte se une, do t'i bej te gjitha per clirimin e Atdheut, shume te dashur. Kam besim absolut ne te gjithe juve dhe ne kolonine shqiptare ne Turqi, se do te mbushe misionin e saj historik, ne token Hospitalier Turke, duke ndihmuar effortet tona per qellimin e shenjte. Falenderime te gjithe kompatrioteve tane dhe juve".

London Ric Hotel 23 Qershor 1940 ZOG I.

Lartmadheria e Tij, Mbreti Zog I i dergoi Qeverise Shqiptare ne Stamboll, pergjigjen e telegramit duke i falenderuar per urimet e mira qe i parashtronte dhe shtonte se me nje person te posacem do te dergonte gjithe udhezimet. Tani per tani, duhet qe ata te vazhdonin ne programin e pare. Me pas, pyeti per Kryeministrin Kota se nuk dinte asgje per ta. Mbreti prej nje jave e kerkonte adresen e tashme dhe mundesisht edhe telefonin.

Ministri Asaf D'jadjuli, dergoi e shtypi me mijera kopje te telegramit te Mbretit Zog dhe ua dergoi te gjithave fletoreve si edhe kolonise shqiptare. Ate, gjithashtu ua derguam edhe grupeve ne Jugosllavi e Greqi. Ndersa, Ministri D'jadjuli ne fletoret turke falenderonte edhe miqte turq, qe moren pjese bashke me vellezerit e tyre shqiptare ne legaten mbreterore shqiptare ne ceremonine qe u zhvillua.

Ne kete menyre, me dergimin e kopjeve te telegramit Mbretit, Grupeve ne Jugosllavi e Greqi po ju duhej qe te qendronin gjithmone te gatshem e me moral te larte.

"Se, sot, kujton adjutanti, per telegramin- Aleatet e Medhenj tonet jane ne lufte kunder Fashizmit e lufta eshte e fituar qind per qind prej aleatesh. Koha pritet dite ne dite qe te marrim pjese ne veprimtarine perbri aleateve, se anglo-francezet tani kane edhe Ameriken per se shpejti perbri tyre".

Gjermania ka filluar bombardimet me nje furi te madhe ne Londer dhe ne te gjithe vendet britanike saqe aeroplanet gjermane bejne mjaft deme. Por, anglezet aspak nuk tuten, e jane te sigurte ne fitoren e tyre.

Disa Armata Franceze, qe jane te vendosura ne Siri, Algjeri, Marok, Senegal merren vesh dhe bejne te njohur se as kembesoria dhe as marina nuk i jane dorezuar Gjermanise. Por, do te luftojne se bashku me britaniket kunder Gjermanise, deri ne fitoren qe jane krejt te sigurte. Se rezervat gjermane brenda nje viti vijne duke rene, kurse anglo-sanksionet shtohen ne mase te larte".

Ne kete leterkembim te Zogut me autoritetet e larta ceke, Cekosllavakia shprehet me nota korteziale dhe vlereson marredheniet e te dy vendeve. Nga pala ceke vleresohet roli i mbretit per lirine e popullit te tij dhe puna, qe eshte duke bere ai, ne kete kohe te veshtire per t'i kthyer lirine atdheut. Nga ana tjeter, Mbreti shqiptar e vlereson shume kete sens te qeverise ceke dhe i uron fat, ne kete bote shume te trazuar. Por, eshte prag lufte dhe te dy autoritetet e larta te dy vendeve e kuptojne se nuk kane se cfare te thone me shume

Fait a Londres le 8 Aout 1949

Mon cher et tres grand Ami,

J'ai ete tres touché des felicitations que Votre Majeste a bien voulu m'adresser pour ma personne et pour le people Tchecoslovaque. Je regretted de ne pouvoir les lui faire connaitre qu'ulterieurement. A la suite de l'aide politique que le Gouvernement de Sa Majeste Britannique vient de nous apporter la nation Tchecoslavaque est certes ecore plus inebranlable dans sa foi a la victire des Allies et en la liberation de tous les peoples.

Je suis tres sensible a ce que Votre Majeste veut bien associer mes efforts politiques a ceux des peoples de l'Europe sud-orientale et reconnaitre que la politique de l'Europe centrale prechant toujours l'harmonie avec celle de l'Europe sud-orientale que nous avons poursuivie a Prague, peut seule garantir la paix et l'heureuse existence des petits Etats. Je suis convaincu que tous les peoples qui desirent sincerement la liberte la reconquerront et joueront dans histoire le role qui leur incombe. Je suis d'autant plus convaincu que l'Albanie retrouvera sa liberte et sa place d'une nation independente sur la Peninsule Balkanique que l'usurpateur de sa Liberte n'a pu trover que des mensonges pour justifier le crime odieux qu'il a commis envers la fiere nation albanais en 1939.

A mon tour, je prie Votre Majeste, de vouloir bien agremer mes plus sinceres de meilleur avenir et de prosperite pour le vaillant people albanais ainsi que mes meilleurs voeux de bonheur personel pour son Roi.

Je saisis cette occasion pour Vous reiterer, mon Cher et tres grand Ami, l'expression de mon profound respect.

Dr.Edouard Benes

A Sa Majeste ZOG Ier Rou des Albanais,

Londres.

Cher et Grand Ami. Son Excellence Dr.Edouard Benes, President de la Republique Tchecoslavaque.

A l'occasion de la fete nationale Tchecoslovaque je me fais un grand plaisir de Vous envoyer mes plus sinceres felicitations. Le glorieux people Tchecoslovaque se voit encore une fois oblige de feter sa fete nacionale sous des conditions tragiques et douleureuses.

Mois non seulement il continue sa grande resistence, mais encore plus il donne l'exemple aux nations opprimees sur le chemin qu'il faut suivre pour regagner le liberte de l'Europe.

Je suis sur que tous les Albanais, quie souffrent et luttent pour les memes ideaux de justice, s'unissent a moi pour former les voeux les plus sinceres pour ce people et pour le bonheur personel de son grand chef qui encore une fois le conduira a l'independence.

Veuillez agreer Cher et Grand Ami, l'expression de ma grande et inalterable amitie.

ZOG I

Stamboll 18 gusht 1940

Per kete date adjutanti kujton se: Grupet, se bashku ne Jugosllavi, na dergojne nje raport urgjent me anen e Ambasades Turke ne Beograd. Ku na lajmerojme me siguri se tani lajmetaret u kthyen prej qendrave tona ne Shqiperi dhe deklarojne:

"Ushtria italiane eshte renduar kunder Greqise ne kete vije: Belisht, Voskopoje, Vaskop, Selenice, Borove, Vithkuq, Klisyre, Delvine, Permet si edhe nje Brigade Milice nen komanden e Hazis Camit ne Delvine.

Kapiten Gani Ohri, komandant i nje batarie mali, u urdherua urgjent per t'u nisur per Korce, me batarin e tij 65/27 dhe eshte caktuar ne Grupin e Artilerise 6 ne perkrahjen e batalionit te Ndrec Prenges ne Vaskope.

Toger Ahmet Cami, qe ishte lene per sigurimin e materialeve ne Librazhd, me nje kompani u urdherua per te kaluar ne Belisht ne dispozicion te Major Fuat Dibres, me gjithe materialet e punimeve.

Tani eshte krejt e qarte se Italia eshte vene ne shkallezim mesymje kunder Greqise, por edhe Greqia eshte ne dijeni. Edhe ajo po pergatitet ne thellesirat e kufirit te saj me shpejtesine me te madhe. Jane diktuar punime ne Veri-Perendim te Follorines e Gramos e Pindes. Gjithashtu vertetohet se ka edhe trupa, qe jane qenderzuar ne keto vende sipas italianeve".

Te gjitha qendrat ne Shqiperi, sipas fjaleve te adjutantit- si komandantet e batalioneve ne afersirat e kufirit grek, si edhe kreshniket dhe Mesuesit e Rinia, kerkojne me shpejtesi udhezime se koha me nuk prźt: Kjo eshte dite ne dite lufta italo-greke. Kjo anon nga ana e italianeve se flitet haptas, per mesymjen kunder Greqise. Dhe, se batalionet shqiptare diten qe ushtria italiane ka per te mesyer Greqine, keta do t'i bijne ushtrise italiane. Dhe ka dy menyra: a te bashkohen me ushtrine greke, a do te terhiqen neper male. Dhe, lipim sa me shpejt udhezime.

Versace Diber Valjeva

Mustafa Gjinishi Akif Lleshi N/kolonel Kucuk Ullagaj

Shaban Tirana Shaqir Dema Major Murat Basha

Kadri Vasili Gani Serdari Kapiten Hamza Drini

Hasan Reci Haxhi Lleshi Kapter Shyqyri Baftiari

Abedin Cici Himce Kaba Kapter Abdulla Ymeri

Versace 14 Gusht 1940 Diber 14 Gusht 1940 Valjev 14 Gusht 1940

Kete raport shkurtimisht e teper rezervat ja parashtruam Madherise se Tij Mbretit Zog I ne Londer, duke kerkuar se si duhet te veprojme, thote adjutanti.

Stamboll 18 gusht 1940

Madheria e Tij Mbreti Zog i dergoi nje telegram kolonel Husein Selmanit ne pergjigjen e raportit si po e shenojme.

"Kolonel Husein Selmanit Stamboll; Kam marre raportet. Te gjitha i kuptova qellimet qe parashtroni, pritni instruksone me leter. Me Kryeministrin Kota, a jeni ne kontakt, adresen e tij ma dergoni telegrafisht.

Ric Hotel Londer 18 Gusht 1940 ZOG I

Kolonel Husein Selmani menjehere i parashtroi Madherise se Tij Mbretit Zog pergjigjen e telegramit: "Madherise Tij Mbretit Zog, Rice Hotel London.

Kryeministri Kota, eshte ne Hotel Britani, Athine, jemi ne kontakt. Asafi sot u nis per Ankara sipas urdherit dhe ne lidhje me raportin e fundit jemi ne pritje te udhezimeve, respekt".

Stamboll 18 Gusht 1940 Husein Selmani

Per kete dite adjutanti vazhdon me tej: Qeveria Britanike, Madherise Tij Mbretit Zog I, i ka lene ne dispozicion Ministrin Fuqiplote qe ishte ne Shqiperi Sir Andreu Ryan si edhe Gjeneral Jocelyn Percy per te gjitha lehtesirat. Fatkeqesisht e gjithe perpjekja e Mbretit Zog per t'u njohur Qeveria Shqiptare ne mergim, prej Britanise se Madhe dhe te pranohemi si Aleate, akoma kjo nuk eshte arritur. Mbase, kjo eshte edhe ajo qe e pengon Mbretin Zog ne dhenien e udhezimeve mbi veprimet tona te pergatitura kunder ushtrise italiane. Por, kuptohet qe mund te jete edhe ndonje pengim grek.

Mbreti Zog I, me nje kujdes te imte, po ndjek e shikon ngjarjet qe po zhvillohen. Duket haptas se Italia do te mesyje Greqine, ndaj edhe Kryeministri Kota, ne Athine gjithnje eshte ne bisedime me Kryeministrin Grek Metaksain. Deri me sot asnje perfundim nuk eshte perfunduar ne nje marreveshje. Kjo na le "te dyshojme mbi qendrimin grek se ku do te dale me keto vonesa, e koha nuk prźt".

"Greqia pretendon, shkruan Hysein Selmani-dhe ka filluar nje mobilizim gjoja te fshehte, por agjentet gjermane e italiane i gjurmojne vend ne vend. Greqia tani eshte e sigurte se Britania e Madhe eshte ne lufte me Italine dhe thuhet se kane hyre ne Greqi, nje sasi e madhe organizatoresh britanike te veshur ne robe civile. Mjaft materiale lufte, e kane gati ne brigjet e Volosit e gjithkund per ta shkarkuar ne Greqi. Po sidoqofte Fllota Detare dhe ajo ajrore britanike ne Mesdhe eshte shume me superiore se e Italise. Saqe, nuk e lejon ne asnje menyre ne afersirat e ujrave greke. Dhe, kjo tani ja rriti hunden Greqise qe nuk merrej nje vendim me Kryeministrin tone Koco Koten".

Tani, ne keto koherat e fundit, flitet se edhe nje pjese e aviacionit Britanik i eshte dhene Greqise e shume pilote grek sterviten ne Krete, mbi keto makina.


Stamboll 7 shtator 1940

Ministri yne Asaf D'jadjuli u kthye i kenaqur nga Ankaraja, sepse Kryetari i Republikes Shkelqesia e Tij Ismet Inonue, e ka pranuar menjehere si edhe me nje vemendje i ka degjuar te gjithe sa i ka parashtruar mbi gjendjen ne Shqiperi, gjithashtu edhe per qendrimin e Mbretit Zog ne Britanine e Madhe dhe po ashtu edhe levizjet italiane perreth kufirit grek.

Presidenti Inonue, i tha Ministrit tone Asaf D'jadjulit: "Zotni Minister, sic ju kam thene edhe me pare, Turqia kurre nuk ka per te munguar ne perkrahjen e Shqiperise, kur ishim ne Yallove. Une, Mbretit Zog I, i propozova qe te rrinte ketu, se vendi me i pershtatshem per Mbretin eshte Turqia. Por, me kete ndryshim te madh qe solli atmosfera, beri shume mire qe sot ndodhet ne Britanine e Madhe. Pse edhe nese do te ishte ketu, ne keto rrethana lipsej te shkonte ne Angli, se aty zgjidhet cdo gje. I gjithe celesi i politikes aty zgjidhet.

Kam urdheruar Ambasadorin Turk, ne Angli, Dr.Tofik Ruzhdium, qe te jete ne kontakt te ngushte me Madherine e Tij Mbretin Zog I. Dhe kam lajme te mira. Presidenti shtoi se Turqia ne cdo rrethane do ta perkrahe Shqiperine dhe tezen e saj. Jo vetem se kemi interesat tona por Turqia nuk harron kurre sakrificat e gjakut, qe kane derdhur shqiptaret ne interesin turk. E, pra, per cdo ngjarje te jeni te lidhur me Qeverine Turke. Persa i perket Italise per okupimin e Greqise, sot nuk eshte me ajo kohe, sikur Shqiperia ishte krejtesisht e izoluar. Po, sot Italia eshte ne lufte me Britanine e Madhe dhe okupimi i Greqise nuk eshte i kollajshem. Madje, aspak se Flota Detare dhe ajo ajrore Britanike ne Mediterrane eshte shume me superiore se ajo e Italise. Por, mendja e madhe e Musolinit nuk ka per te menduar gjate e do ta mesyje, por pa fitime dhe me nje humbje tjeter per Italine.

Nuk kuptoj gje,- tha Presidenti Inonue- se c'eshte arsyeja e Greqise, tani qe nuk merret vesh me ju, qe ne rast te nje sulmi italiane qe edhe forcat shqiptare te bashkohen me greket. Po, si aleate, dhe kryeministri juaj ne Athine me Metaksain akoma nuk ka arritur asgje. E c'kupton cfare pretendimesh kane, por ketu eshte edhe faji i anglezeve e greket si gjithmone duan te perfitojne nga rastet. Persa i perket pakicave greke ne Shqiperi, se nuk ka tjeter arsye.

Greqia ka filluar tani te beje nje mobilizim. Por, jane britaniket qe po interesohen ne mbrojtjen e Greqise. Ata kane marre masa te medhaja e nuk do te lejojne qe Greqia te okupohet nga ushtria italiane, por sidoqofte duhet edhe ju te jeni te pergatitur brenda dhe merrni kontakte me britaniket. E, sic thoni, mos mungoni qe me greket te arrini te nje marreveshje miqesore te sinqerte dhe aleate ne luften eventuale kunder Italise qe eshte armiku i perbashket".

Me keto fjale, me shume perzemersi, Ministri yne Asaf D'jadjuli mori leje e doli. Ai shkoi direkt tek Kryeministri Turk Shyqri Saraxhollu.

Kryeministri Turk Shyqri Saraxhollu, e priti shume mire Ministrin tone D'jadjulin dhe ne bisedimet e vuri ne dijeni mbi gjithe problemet, qe i takonin ceshtjes shqiptare. Kryeministri turk, sipas doreshkrimit te adjutantit, i degjoi me nje interesim te vecante dhe i tha: "Sic ju ka spjeguar Presidenti, ne i ndjekim me nje vemendje te madhe ceshtjet shqiptare dhe ku flitet se Italia ka vendosur te mesyje Greqine. Kjo mund te jete po sot per Italine kunder Greqise. Kjo eshte teper vone, se Flota detare dhe ajrore britanike ne Mesdhe, nuk ka per te lejuar italianet qe te perparojne asnje hap.

Vetem se ju duhet me Greqine te merreni vesh, qe ne rastin e mesymjes italiane kunder Greqise te jeni aleate e te luftoni krah per krah me grekerit kunder Italise, qe eshte armik i perbashket. Ju thoni se forcat tuaja deri diku jane te gatshme ne Shqiperi qe keshtu te nderlidhi qysh tani me nje program te rregullt me grekerit. Qe ato batalionet tuaja rreth kufirit grek, qe ndodhen ne rradhet e ushtrise italiane, po ashtu bandat brenda te jene te pergatitura ne programin se si duhet te veprojne ne kohen e duhur dhe si te nderlidhen me ushtrine greke. Ose edhe nje komande e juaja, qe ne ate kohe do te ndodhet ne Greqi.

Edhe, Kryeministri Kota ne Athine akoma nuk ka bere asnje marreveshje ne bisedimet me Kryeministrin Grek Metaksain. Kjo u shkaktua nga situata e re, qe Italia i shpalli lufte Britanise se Madhe dhe Frances e qe tani grekerit rezervohen ne bisedimet".

Ministri D'jadjuli ju pergjigj: "Po, per sa i perket te shkuarit te Kryeministrit Shqiptar Kotes ne Athine, kjo ka qene me thirrjen qe ju be prej Kryeministrit Grek Metaksait per nje bisedim ne interesat e te dy shteteve. Dhe, Kryeministri Kota, me urdherin e Mbretit Zog, u ndalua ne Athine, po ne ate kohe nuk ishte ne gjendje se Italia nuk i kishte deklaruar lufte Britanise se Madhe, e kjo e pengoi Kryeministrin Kota. Dhe pa vajtur ne France e gjithnje jane ne bisedime, po pa asnje perfundim. Po mire, ku eshte arsyeja greke qe nuk perfundojne? A i kane deklaruar gje Kryeministrit Kota? Se qysh duan a vetem si shkak frikesimi. E, pra sot, greket nuk kane frike prej italianeve. Po, ketu prape jane fajet angleze se po te duan anglezet kjo realizohet menjehere".

"Nuk ka tjeter arsye,- tha Kryeministri Turk Saraxholu, -vetem se tani greket e ndjejne veten te siguruar, e te forte. Prej kesaj mendojne te perfitojne mbi interesat e tyre. Nuk jam krejt i sigurt ne kete lajm, por grekerit jane te cuditshem kur e gjejne tjetrin ne ndonje zor. Keshtu, i nxjerrin pengesa, por juve ju duhet te arrini me nje marreveshje leale mundesisht me greket. Sepse, ne, sic ju kemi gjithnje, po ashtu ua ka perseritur dhe Kryetari i Republikes Ismet Inonue, jemi te vendosur per perkrahjen e Shqiperise ne te gjitha fazat, po te na jepet rasti".

Me keto fjale u ndane. Ministri Asaf D'jadjuli u kthye ne Stamboll teper i kenaqur. Tekstualisht, keto ja ka parashtruar Keshillit Ministror shqiptar, ku u vendos te perpiloje nje raport mbi te gjitha, per t'ja parashtruar Madherise se Tij Mbretit Zog, ne Londer. Kuptohet, keto, bashke me lajmet e reja te marrura nga Shqiperia.

Leterkembimi me Churchill

Dhe letrat e tjere derguar personaliteteve

Sulmi ndaj Greqise


Nga territori i Shqiperise, ashtu si dihej prej shume kohesh, Italia ne 28 tetor te vitit 1940 ka mesyre Greqine ne shkalle te gjere. Qeveria ne mergim i dergon telegram kryeministrit grek Metaksait duke e siguruar per miqesine e saj. Nderkohe luftetaret shqiptare organizohen qe te perballojne sulmin dhe te ndihmojne greket. Jane bere 5000 veta, qe presin qe te futen ne Selanik dhe qe andej nen drejtimin e Adjutantit Hysen Selmani t'i binden urdhrave te autoriteteve greke kunder fashizmit. Por, greket hezitojne dhe bashke me ta edhe anglezet. Te dyja vendet zyrtarisht, ende nuk e njohin qeverine ne mergim te shqiptareve, ndersa jane futur ne lufte kunder Italise. Vete Mbreti i ben nje thirrje popullit shqiptar, qe jeton ne Shqiperi, kunder fashizmit dhe mundesise per t'u larguar nga propoganda e fashizmit



© Albasoul.com 1998-2007
Te gjitha materialet qe serviren ne kete faqe jane origjinale dhe cdo riprodhim i tyre ne cdo forme pa pelqimin tone konsiderohet shkelje ligjore. Jeni te lutur qe te gjithe pa perjashtim te respektoni te drejtat e autorit. Ne respektojme te drejten e autorit dhe per cdo material te huazuar kemi dhene kredite e duhura autorit. Qe te kopjoni materialet tona, duhet te merrni pelqimin e administratorit. Mund te na kontaktoni tek webmaster@albasoul.com.