 |
 |
Thenie-Proverba |
 |
|
 |
|
Miku im. Ne jete vetem dy gjera ia vlen te praktikohen, e keto jane studimi dhe kenaqesia e mishit. Sepse librat jane me e mira qe burrat mund te na ofrojne dhe perkedheljet e turpshme jane ajo cfare mund te presim nga grate me te mira. --- Labraud
|
|
|
|
Reklama |
|
|
|
Menuja |
|
|
|
Vizitoret e castit? |
|
|
|
Kemi 108 vizitor(e) dhe 0 anetar(e) ne faqe ne kete moment.
Ju jeni vizitor anonim. Mund te rregjistroheni ne cast falas duke klikuar ketu
|
|
|
|
Perkujtimore |
|
|
|
Nje dite si kjo ...
2008
Arma e Aviacionit Luftarak
Nė 24 prill 1951 u themelua nė Tiranė Arma e Aviacionit Luftarak. Nė fushėn e aeroplanėve u kryen edhe flutrimet e para demonstrative me aeroplanė luftarakė. Pas 10 vjtėsh u themelua Aviacioni Gjuajtės Ushatark Shqiptar.
Gazeta "The Bozton News Letter"
Nė 24 prill 1704 doli numri i parė i njėrės nga gazetat mė tė hershme amerikane, "The Bozton News Letter", ku shkruan edhe mjaft emigrantė shqiptarė nė Amerikė.
Daniel Defo
Nė 24 prill 1731 u nda nga jeta shkrimtari dhe gazetari i njohur anglez Daniel Defo, i cili u bė i njohur nė botė me romanin e tij tė famshėm "Aventurat e Robinson Kruzosė".
Ēlirimi i kampit nazist tė pėrqendrimit nė Dakau
Nė 24 prill 1945 forcat amerikane qė u angazhuan nė Luftėn e Dytė Botėrore ēliruan kampin nazist tė pėrqendrimit nė Dakau.
|
|
|
| |
|
Te jesh nje veprimtar per te drejtat e njeriut te Ēamerise eshte ne te njeten kohe edhe nje detyrim per ēdo ēam dhe shqiptar atdhetar.
Vera Gjata e Shoqėrisė pėr tė Drejtat e Njeriut tė Ēamėri(Chameria Human Rights Association), Shoqėri, qė e ka shtrirė veprimtarinė e vet, nė Shtetet e Bashkuara tė Amerikės, me qėndėr nė qytetin Braintree, tė shtetit fedral nė verilindje Massachusetts, i dha njė intervistė eskluzive gazetės kombėtare Bota sot. Intervista j'u kushta njėrės prej ēėshtjeve mė kardinale tė kuazės kombėtare, asaj sė Ēėshtjes Ēame. Ēėshtjes Ēame, tha z Gjata, me plotė bindje, do tė fitojė se ėshtė njė ēėshtje e drejtė. Gjata u shpreh se ēėshtja ēame tashmė po zė vendin e mohuar deri tani nė axhendėn politike tė marrėdhėnieve shqiptaro-greke. Si nė Greqi dhe ne Shqipėri, po kuptohet se kėsaj ēėshtje nuk mund t`i anashkalohet ndonėse mungon akoma vullneti politik pėr tė afruar pėrpjekje serioze nė zgjidhjen e drejtė tė kėsaj ēėshtje tė mbetur pezull midis kėtyre dy shteteve. Pėr kėtė qėllim tha ajo sado i fuqishėm qė tė duket nė pamje lobi greke, ne nuk besojmė se SHBA do tė marrin nė konsideratė argumentat mohuese dhe pseudo argumentat e deritanishme qė qarkullojnė nėpėr mjediset e ndryshme greke nė lidhje nė ēėshtjen e ēamėve dhe tė Ēamėrisė. Ndėrsa se sa ėshtė e predispozuar qeveria aktuale e maxhorancės socialiste ?, ajo beson se tashmė ėshtė e qartė pėr ēdo shqiptar. Me veprimin dhe qėndrimin e tyre ndaj diskutimit tė njė rezolute pėr Ēamėrinė, dy muaj mė parė nė Kuvendin e Shqipėrisė, u pa e qartė se socialistėve shqiptarė, por edhe tė tjerėve, ju mungonė serioziteti dhe pėrgjegjėsia kombėtare nė trajtimin e ēėshtjeve, si ajo e Ēamėrisė. Madje, ne e lexojmė kėtė si njė reminishencė e njė taktike enveriane qė lidershipi socialist kėrkon te luaj me interesat kombetare per perfitime te veta politike dhe te partise se tij ne raport me Greqinė. Nė fund z Vera Gjata u shpreh se qė tė jesh njė veprimtar pėr tė drejtat e njeriut tė Ēamėrisė, ėshtė nė tė njėtėn kohė edhe njė detyrim pėr ē'do ēam dhe shqiptar atdhetar. Pėr mė gjėrė ndiqni intervistėn e plotė......
Bota Sot: Ēfarė ndryshimesh mendoni se ka pėsuar deri tani hapja e kėsaj ēėshtje
Vera GJATA: Unė mendoj dhe besoj se ēėshtja e drejtė ēame tashmė ka dalė nga kthetrat e njė izolimi tė gjatė po thuajse gati gjysėm shekullor ku e detyruan tė zhytej. Faktorėt qė ēuan nė njė izolim dhe e kthyen ēėshtjen ēame si njė ēėshtje tė ndaluar midis grekėrve dhe shqiptarėve janė disa, por unė do tė doja tė theksoja kėtu dy nga faktorėt ose forcat direkte dhe indirekte qė janė tė interesuara qė ēėshtja ēame tė konsiderohet e mbyllur ose si njė ēėshtje qė i pėrket historisė sė shkuar. Sė pari, ėshtė shteti grek i cili ka investuar dhe investon fuqishėm qė tė mos egzistojė tashmė njė ēėshtje ēame dhe dimesioni real i kesaj ēėshtje kurrė tė mos ndriēohet apo tė tėrheqė vėmėndjen e opinionit tė gjėrė ndėrkombėtar dhe atij politik vendimarrės nė veēanti. Sė dyti, do tė doja tė theksoja rolin negativ qė ka luajtur klasa politike shqiptare, ose mė saktė qeveritė e ndryshme shqiptare qė kurrė nuk kanė qėnė nė mbrojtje tė interesave kombėtare, por pėr interesa tė ngushta dhe miope kanė luajtur rolin e aleatit nė pėrpjekjet greke pėr tė shuar ose hequr nga axhenda e marrėdhėnieve greko-shqiptare ēėshtjen ēame. Megjithatė nė pėrgjigje tė pyetjes suaj, ēėshtja ēame tashmė ka dalė nga izolacioni greko-shqiptar dhe po ndjek ecurinė e vet dialektike tė zgjidhjes. Me krijimin dhe daljen nė skenėn politike shqiptare tė pėrfaqėsuesve tė Ēamėrisė mė 1991 nė Shqipėri, me Shoqėrinė Politike Atdhetare Ēamėria i jepet fund heshtjes sė gjatė pėr tė drejtat e ēamėve dhe pėr Ēamėrinė. Njė rol tė rėndėsishėm po luan dhe do tė luaj diaspora e re ēame kėtu nė SH.B.A-sė , Evropė e mė gjėrė e cila ka marrė tashmė nė duar pėrgjegjėsitė dhe detyrimet e saj nė mbrojtje dhe zgjidhjen e tė drejtave tona tė mohuara deri mė sot. Po kėshtu njė faktor me peshė ėshtė dhe krijimi dhe organizimi kėtu nė Amerikė i Shoqėrisė pėr tė Drejtat e Njeriut tė Ēamėrisė, e shtrirė tashmė me degėt e saj nė tė gjitha shtetet e Amerikės.
Tashmė ēėshtja ēame po ecen nė binarėt e vetė, ndonėse me ngadalė dhe me vėshtirėsi tė shumta ajo po ecen drejtė zgjidhjes
Mendoj se kemi mjaft ndryshime tė tjera qė ka pėsuar hapja e ēėshtjes ēame qė nga viti 1991. Janė disa takime ndėrkombėtare ku delegacionet ēame kanė marrė pjesė direkt dhe ku kanė shtruar nė kėto forume ēėshtjen ēame. Po kėshtu me dhjetara janė peticionet dhe letrat qė ju janė dėrguar organizmave tė rėndėsishme ndėrkombėtare nė kuadrin e sensibilizimit tė opinionit me ēėshtjen e harruar ēame. Po kėshtu, njė aspekt i rėndėsishėm i ėshtė kushtuar dhe hapjes se dialogut me qeveritė dhe pėrfaqėsuesit e saj tė lartė tė shtetit grek ndonėse rezultatet janė tė pakta por nga ana e pėrfaqėsueseve tė Ēamėrisė vazhdojnė kėto pėrpjekje. Si rezultat i kėtyre pėrpjekjeve tė mėsipėrme, tashmė ēėshtja ēame po ecen nė binarėt e vetė, ndonėse me ngadalė dhe me vėshtirėsi tė shumta ajo po ecen drejtė zgjidhjes. Ajo po zė vendin e mohuar deri tani nė axhendėn politike tė marrėdhėnieve shqiptaro-greke. Si nė Greqi dhe ne Shqipėri, po kuptohet se kėsaj ēėshtje nuk mund t`i anashkalohet ndonėse mungon akoma vullneti politik pėr tė afruar pėrpjekje serioze nė zgjidhjen e drejtė tė kėsaj ēėshtje tė mbetur pezull midis kėtyre dy shteteve. Gjithashtu me rėndėsi ėshtė kėtu tė theksohet, se tashmė po bėhet gjithnjė e mė e qartė, se ēėshtja ēame nuk mund tė trajtohet si inekzistente apo monopol vetėm e qeverive shqiptare dhe atyre greke qė ato tė luajnė si tė duan dhe ta kategorizojnė si tė duan.
Bota Sot: A mendoni se ka numėr tė mjaftueshėm shqiptarėsh me "fuqi" nė Amerikė, pėr tė pėrballuar kėtė ēėshtje, pėrballe fuqisė sė lobit grek dhe grekėrve nė Amerikė. E kam fjalėn ashtu siē u veprua me ēėshtjen e Kosovės, e disa ēėshtje shqiptare nė pėrgjethėsi ?
Vera GJATA: Shikoni, Kosova dhe ēėshtja e saj padyshim nuk qe e lehtė qė tė arrihej deri kėtu ku ėshtė arritur, pa pėrpjekjet tepėr tė rėndėsishme tė diasporės shqiptare kėtu nė SHBA. Vėshtirėsitė qė janė ndeshur kanė qėnė tė mėdha ashtu siē duhet tė pranojmė se qarqet antishqiptare dhe anti Kosovare kanė qėnė tė mėdha, e megjithatė ēėshtja e Kosovės triumfoj me ndėrhyrjen e bashkėsisė ndėrkombėtare dhe tė SHBA. Trupat sėrbe janė larguar pėrfundimisht nga Kosova dhe ajo po ecėn e sigurt drejtė realizimit tė synimeve tė saja pėr panvarėsi, falė edhe pėrpjekjeve tė fuqishme tė disaporės shqiptare dhe pėrfaqėsueseve me prominent tė saj kėtu nė SHBA. Unė mendoj se vėrtetė grekėt janė mė tė vjetėr dhe ndoshta mė tė fuqishėm nė para e me njė organizim mė tė madh, dhe ata mund tė na sjellin pengesa nė pėrkrahjen qė duam tė arrijmė nga administrata amerikane nė pėrkrahje dhe nė mbrojtje tė tė drejtave tė ēamėve dhe Ēamėrisė. Por, gjithsesi ne do tė fitojmė sepse ēėshjta e tė drejtave tė njeriut tė Ēamėrisė ėshtė njė ēėshtje e drejtė dhe meriton pėrkrahje. Sado i fuqishėm qė tė duket nė pamje lobi greke, ne nuk besojmė se SHBA do tė marrin nė konsideratė argumentat mohuese dhe pseudo argumentat e deritanishme qė qarkullojnė nėpėr mjediset e ndryshme greke nė lidhje nė ēėshtjen e ēamėve dhe tė Ēamėrise. Deri tani nė mungesėn tonė kėtu nė SHBA ndoshta lobi grek ka hedhur dhe shpėrndarė tym, por kėtej e tutje nuk do tė kenė mė sukses. Nė fund tė fundit detyra jonė ėshtė qė edhe lobin e gėnjyer grek nga shovinistet e tyre t'a qartėsojmė ose se paku t'a demaskojmė kur do tė pėrpiqen qė tė abuzojnė me liritė, qė na afrohen tė gjithėve ne pjestarėve tė komuniteteve tė ndryshme nga ky vend i madh mbrojtės i lirive dhe tė drejtave tė njeriut. Unė mendoj se ne tashmė kemi mundėsi si shqiptare, sė bashku pa dallim, tė ngrejmė dhe sensibilizojmė administratėn amerikane me ēėshtjen e Ēamėrisė dhe tė kėrkojme ndėrhyrjen e SHBA pėr tė ndėrmjetėsuar nė zgjidhjen dhe dhėnien fund tė persekutimit mbi gjysėm shekullor qė po ju bėn shteti dhe qeveritė greke popullatės sė pafajshme shqiptare tė Ēamėrisė, qė mė sė fundi edhe ata tė gėzojnė tė drejtat e tyre njerėzore, kthimin nė vatrat e tyre stergjyshore. Ne si shoqatė po punojmė nė kėtė drejtim.
Bota Sot: A mendoni se institucionet qeveritare, kanė me tė vėrtet kurajon pėr tu thėnė shqiptarėve dhe komunitetit ndėrkombėtarė, tė vėrtetėn mbi ēėshtjen ēame.
Vera GJATA: Pėr cilėn qeveri e keni fjalėn, pėr atė qė ėshtė sot nė Tiranė ? Se sa ėshtė e predispozuar qeveria aktuale e maxhorancės socialiste besoj se tashmė ėshtė e qartė pėr ēdo shqiptar. Me veprimin dhe qėndrimin e tyre ndaj diskutimit tė njė rezolute pėr Ēamėrinė, dy muaj mė parė nė Kuvendin e Shqipėrisė, u pa e qartė se socialistėve shqiptarė, por edhe tė tjerėve, ju mungonė serioziteti dhe pėrgjegjėsia kombėtare nė trajtimin e ēėshtjeve, si ajo e Ēamėrisė. Madje, ne e lexojmė kėtė si njė reminishencė e njė taktike enveriane qė lidershipi socialist kėrkon te luaj me interesat kombėtare pėr pėrfitime tė veta politike dhe tė partisė sė tij nė raport me Greqinė. Megjithė dėshpėrimin qė ne pėrjetuam, ne tė gjithė duhet tė vazhdojmė pėrpjekjet dhe presionin e vazhdueshėm qė qeveria dhe shteti shqiptar tė demostrojė pėrgjegjėsi dhe tė afrojė nisma konkrete dhe serioze nė zgjidhjen e problemit ēam. Éshtė koha e reflektimeve tė medha ndaj ēėshtjes ēame dhe jo e spekullimeve politike.
Eshtė koha e reflektimeve tė mėdha ndaj ēėshtjes ēame dhe jo e spekullimeve politike.
Bota Sot: Nė Shqipėri muajin e kaluar u hap dhe u mbyll menjėher kjo ēėshtje. Pse u "eklipsua" kjo ēėshtje pa ndonjė fije drite pėr tė ardhmen ?
Vera GJATA : Siē e theksova mė lartė, pėr fat tė keq mė shumė shpenzohen energji nė Tiranė qė tė anashkalojnė detyrimet pėr zgjidhjen e ēėshtjes ēame, po kėshtu "investimet" greke janė shumė tė fuqishme ndoshta mė tė fuqishmet e kėtyre dekadave pėr tė eklipsuar pėrpjekjet e ēamėve dhe tė atdhetarėve tė ndershem shqiptarė. Qėndrimi i i socialisteve tė Tiranės nė lidhje me Rezoluten Ēame ishte vėrtet jo dinjitoz dhe i turpshėm. Miratimi i njė rezolute dhe pėr vetė pėrmbajtjen e saj ajo do tė ishte nje dekument me rėndėsi qė do tė ndikonte drejtėpėrsėdrejti nė hedhjen e hapave konkrete dhe pėrgjegjėsive qė do tė merrte shteti shqiptar nė rapot me atė grek pėr tė zgjidhur kėtė ēėshtje. Mė mirė le ta skedojmė kėtė dėshtim tė politikės zyrtare tė Tiranės si varg i dėshtimeve tė mėparshme. Ndėrsa pėr ēėshtjen ēame mendojme se iku koha qė mund tė mohohet dhe t`i anashkalohet kėtij problemi madhor pėr ne, por edhe pėr tė gjithė shqiptarėt.
Bota Sot: A ka lidhje Ēėshtja ēame, me tabelat greke nė Shqipėri dhe me atė tė emgrantėve shqiptarė nė tokėn helene ?
Vera GJATA: Ēėshtja ēame dhe tė drejtat e mohuara tė popullatės shqiptare tė Ēamėrisė nuk kanė lidhje direkte me tabelat greke ne Shqipėri apo me ato tė emigrantėve shqiptarė nė Greqi.( Mė pelqen mė mirė tė them nė Greqi se sa nė tokėn helene...etj tej.. ) Ky paralelizem nuk ėshtė bėrė asnjeherė nga pala greke por pėr fat tė keq as edhe nga pala shqiptare. Pra, do tė ishte e natyrshme dhe korrekte pėr marrėdhėniet shqiptaro-greke qė tė kishte reciprocitet marredhėniesh dhe tė drejtash pėr popujt minoritar nė tė dy vendet. Kjo u ka munguar dhe u mungon marrėdhėnieve midis Shqipėrisė dhe Greqisė.
Cilatdo qofshin taktikat dhe pėrpjekjet greke, ato nuk mund tė fshehin mė problemin ēam
Bota Sot: Pse Greqia, disa here bėnė paralelizėm me kėtė ēėshtje, siē ishte rasti i kryeministrit grek nė Uashington?
Vera GJATA : Shikoni, ky lloj paralelizmi, nėse do tė ishte korrekt kėtu ky term, ėshtė pėrdorur nė ato raste nga pala greke, pra paralelizmi, kur ajo ėshtė ndodhur ngushtė dhe pėr qėllime tė mbrapshta pėr tė vazhduar tymin e nisur qė mė 27 qershor 1944, kur nė territorin e kėtij shteti dhe nė vatrat tona stėrgjyshore u krye akti i fundit genocidal qė detyroi dhunshėm popullatėn shiptare tė pafajshme tė braktiste vatrat e veta stėrgjyshore. Sa herė qė ka pėrpjekje dhe interesim nga institucione dhe instanca tė larta ndėrkombėtare, zyrtarėt grekė hidhen nė sulm pėr gjoja mungesėn e tė drejtave nė minoritetin grek nė Shqipėri. Megjithatė kėto tentativa janė si koka e strucit tė cilat kanė bėrė deri me sot efekt por nuk do tė thotė se kanė pėr tė patur sukses nė tė ardhmen dhe pėr tė gjetur pėrkrahje. Cilatdo qofshin taktikat dhe pėrpjekjet greke, ato nuk mund tė fshehin me problemin ēam, sepse nuk mund tė na fshehė ne qė jetojmė dhe punojmė tashmė jo mė nė mjediset greko-shqiptare tė kontrolluara e dominuara nga grekėrit, por nė njė shtet tė madhė si SHBA, qė respekton edhe grekėrit por dėgjon dhe respekton edhe shqiptarėt.
Bota Sot: Si e shihni ju si komunitet, zgjidhjen e ēėshtjes nėpėrmjet rrugės sė protestave paqėsore dhe peticioneve?
Vera GJATA: Ne jemi tė pėrcaktuar qartė se zgjidhjen e ēėshtjes ēame ne e mbeshtesim nė rrugė paqėsore, sepse tė drejtat tona janė tė ligjeshme dhe nė pėrputhje me tė gjitha aktet dhe normat ndėrkombėtare tė pranuara nga tė gjithė. Armėt tona janė vatrat e tė parėve, pasuritė e patundėshme qė kemi trashėgim nga prindėrit tanė dhe ato janė po aq tė shenjta sa ėshtė edhe pėr grekėrit, toka e tyre. Ne jemi pėrqėndruar nė kėtė rrugė, dhe po planifikojmė hapa konkrete jo vetėm kėtu nė SHBA por kudo qė jetojnė dhe punojnė shqiptarėt e Ēamėrisė.
Bota Sot: Sa e keni ndjerė deri tani ngrohtėsine vėllazėrore, si bij tė njė gjaku me shqiptarėt e Amerikės, nė ndihmė tė kėsaj ēėshtje ?
Vera GJATA: Pėrkrahja qė po na japin vėllezėrit tanė shqiptarė ėshtė e madhe dhe me hapa konkrete. Kėtu nė SHBA komuniteti shqiptar me lobin e vetė ėshtė mė i organizuari dhe mė me pėrvojė se kudo. Ne kemi vėnė kontakte me pėrfaqėsuesit e tė gjitha shtresave dhe kemi gjetur njė solidaritet vėllazėror nė mbėshtetje tė kauzes ēame. Suksesin nė tė ardhmen, ne e shohim nė pėrpkjekjet e pėrbashketa e tė pandara tė tė gjithė shqiptarėve atdhetarė.
Punojmė e luftojmė pėr kėtė ēėstje, pėr tė ushqyer brezat qė do tė vijnė me dashurinė e vendit, tė tė parėve e me vlerat e fuqishme tė universit ēam
Bota Sot: Tani po merreni me politikė(nuk e di nė se jeni marrė mė parė) dhe tė mos e teprojė mė dukeni se jeni femra e parė shqiptare nė Amerikė, Jeni ju komuniteti ēamė qė po sfidoni edhe shtetin qė mėnjanoi edhe e injoroi padrejtėsishtė kėtė ēėshtje . Si e shikoni pozicionin e gruas shqiptare nė zgjidhjen e kėsaj ēėshtje?
Vera GJATA: Ju faleminderit per komplimentat qe permbahen ne kete pyetje ne adresen time. Por une nuk do te deshiroja te isha e para ose te mbetem e vetme si femer ne sherbim te te drejtave te njeriut shqiptare i kujdo krahine qofte. Ketu ne SHBA, njeriu dhe sidomos femra i gjene te gjitha mundesite qe te japi kontributin e saj ne te mire te shoqerise ku jetojme, por edhe kontributeve ne mbrojtje te vlerave nga vijme. Me sa di une, shume kohe me pare aty rreth viteve 20 kemi kontributin e vyer dhe te respektuar nga cdo shqiptare te mortave Qiriazi, te cialt kane themeluar ketu ne Amerike Partine Popullore Shqiptare ku ne kuadrin e saj ka vepruar edhe nje Lidhje Ēame. Megjithate duke ju pergjigjur thirrjes se vellezerve te mi ēame dhe Presidentit te nderuar te Shoqates sone z. A. Giaffo une jam angazhuar si veprimtare e kesaj shoqerie per te Drejtat e Njeriut te Ēamerise dhe aktualisht kam dhe funksionin e Sekretares se pergjitheshme te saj.
Per mua eshte nje kenaqesi por edhe nje detyrim kombetar dhe familjar, nje detyrim ndaj Ēamerise sone martire. Te jesh nje veprimtar per te drejtat e njeriut te Ēamerise eshte ne te njeten kohe edhe nje detyrim per ēdo ēam dhe shqiptar atdhetar. Ne kete kuader gruaja shqiptare dhe ne veēanti ajo ēame, mendoj se do te luaj nje rol shume efektiv. Une nuk jam e vetme ne veprimtarine tone te perbashket, por jane dhe shume vajza dhe motra te miat ēame qe aderojne ne rradhet e shoqates sone dhe jane aktiviste te dalluara e shume te zgjuara krahas me perpjekjet e vellezerve te tyre. Ne nje kendveshtrim tjeter une e shoh rendesine e angazhimit te femres ēame edhe ne ate rol te rendesishem e te domosdoshem qe ka luajtur dhe luan femra ēame per te ushqyer dhe mbajtur gjalle ndjenjat dhe shpirtin e pavdekshem ēam. Per te ushqyer brezat qe do te vijne me dashurine e vendit, te te pareve e me vlerat e fuqishme te universit ēam.
Ju faleminderit.
Bashkebisedoi Beqir Sina
Bota Sot, 03-06-2004
|
|
|
|
