Ali Pashe Tepelena
Shkeputur nga "Historia e Shqipnis" e Z. Tajar Zavalani

Faqe 151

Berat. Kurt Pashės i banė pėrshtypje
bukurija mashkullore e djaloshit hajdut,
mėndja e tij e shkathėt dhe zotėsija nė tė
folun. Prandaj, ai e fali dhe vendosi me e
mbajtė nė Konak si trim tė rojes sė tij
personale. Aliut iu rrit mėndja dhe nji dit
muer guximin me kėrkue pėr grue tė bijėn e
Pashajt. Natyrisht, kėrkesa e tij u hudh
poshtė me pėrbuzje dhe vajza u martue me
Ibrahim Pashėn e Vlonės. Kjo martesė e
goditi Aliun si nji thikė nė zemėr dhe ai
ndjeu nji urrejtje tė pashuejtėshme kundėr
rivalit tė tij ma tė lumtun. Me rastin ma tė
parė Aliu u arratis nga Berati dhe u
bashkue me bandėn e hajdutve.
Kurt Pasha i zemruem dha urdhėn qė
dezertori tė shtihej nė dorė, i gjallė a i
vdekun. Aliu u zuė ngushtė nga trimat e
armatosun qė e gjurmonin dhe gjeti strehė
te Kapllan Pasha i Delvinės. E ama qė
vėzhgonte me kujdes ēdo hap tė Aliut,
rregulloi martesėn e tij me Gjylsymen, tė
bijėn e Kapllan Pashės. Martesa u celebrue
me salltanet* tė madh mė 1768. Aliu ishte
24 vjeē.
Kapllan Pasha donte me pėrdorė
zotėsin e tė dhandrit pėr tė zgjanue
pushtetin e tij, por Aliu kishte ambicjet e
veta dhe e kėqyrte tė vjehrrin si nji pengesė
pėr realizimin e tyne. Ai bani disa intriga
kaq djallzore pranė guvernatorit tė
Manastirit saqė Kapllan Pasha muer
urdhėn tė paraqitej menjiherė pėr tė dhanė
hesap. Aliu e kėshilloi qė tė shkonte me
elokuencėn* e tij tė flaktė, dhe Kapllan
Pasha u nis pėr nė Manastir pėr tė mos u
kthye kurr ma. Por dinakėrija e pashpirt
nuk i vlejti Aliu mbasi nė Pashallėkun e
Delvinės u emnue me ferman tė Sulltanit i
biri i Kapllan Pashės, i cili quhej Ali. Por
Hanko e Tepelenės nuk e humbi pusullėn
nga kjo disfatė dhe filloi pėrsėri manevrat
pėr tė martue tė bijėn Shanise me Pashan e
ri tė Delvinės. Pak kohė mbas martesės, ky
i ngrati u vra nė nji shamatė. Suksesori i tij
Selim beu u damkos si tradhtar me dekret
tė Sulltanit mbas raporteve tė trilluem nga
Aliu i Tepelenės, i cili u ngarkue tė sillte nė
vend vullnetin e sundimtarit tė Stambollit.
Selim Pasha i Delvinės u vra nė nji pritė qė
kishte ngrefė Aliu i Tepelenės, i cili i zuni
vėndin menjiherė. Pak ma vonė, ai u
ernnue Dervenxhi Bashi, domethanė
Inspektor i rrugėve. Me fjalė tė tjera, hajduti
i djeshėm u ngarkue me detyrėn e policit,
dhe padyshim ishte njeriu qė mund ta
kryente kėt detyrė ma mirė se kushdo tjetėr.
Ai rekrutoi nji fuqi t'armatosun prej
katėrmijė Shqiptarėsh dhe duel me
inspektue rrugėt nga Janina nė
Thermopilet, dhe ua bani jetėn skėterrė
hajdutve. Krenėt e tyne i kapi dhe i theri,
ndėrsa pjestarėt e tjerė u arratisėn nėpėr
malet pėr mos me u dukė ma. Qetėsija
mbretnoi pėrsėri nė fushat e Epirit,
udhėtimi nėpėr rrugėt u ba ma i sigurtė
dhe shum banorė katundesh qė ishin
arratisė nga frika u kthyen nė shtėpit e tyne.
Pėr Ali Tepelenėn hyrja nė shėrbim tė
Sulltanit ishte vetėm nji shteg pėr tė prue
nė vend ambicjen e gjith jetės sė tij. Tri
gjana ishin qė e shtynin me veprue: dishira
me u ba i pasun, lakmija e pushtetit dhe
pasjoni i hakmarrjes. Nga ndėrgjegja dhe
shkrupullat moral ishte krejt i ēveshun,
dhe mjetet qė pėrdorte me mjeshtėri tė
pėrsosun ishin: rryshfeti, intrigat mrapa
shpine, akuzat false dhe shkelja e besės sė
dhanun, krimi ma i madh pėr nji Shqiptar.
Vetėm kur kėto armė, si me thanė politike,
nuk banin efekt, pėrdorte Ali Tepelena
forcėn brutale pėr t'ia arrijtė qėllimit tė tij.
Ai sundonte impulset dhe ndjenjat e tij tė
natyrshme me nji vullnet tė hekurt dhe i
bante tė tjerėt pėr vehte, tue u tregue si
njeriu ma i dashtun, ma i sinqertė dhe ma
gojėambėl qė kishte jetue ndonji herė.
Dinakėrija makjavelike dhe mjeshtėrija e

                                                                                                             Faqja ne vazhdim