Ali Pashe Tepelena
Shkeputur nga "Historia e Shqipnis" e Z. Tajar Zavalani

Faqe 160

pashės harrohen dhe del nė shesh
madhėshtija qė i jep tė drejtė me u quejtė
Luani i Janinės. Tue qenė gadi tetdhjet vjeē,
i tradhėtuem nga dy tė bijt, i abandonuem
nga komandantėt e nji ushtėrije qė ishte
hedhė e tana nė anėn e anmikut, i
sulmuem nga fuqija kolosale e Sulltanit qė
ishte betue me e shtie nė dorė, tė gjallė ose
tė vdekun, i mbyllun nė fortesėn e tij tė
fundit me nji grusht trimash, dhe ndoshta i
bindun nė thellėsin e shpirtit se nuk kishte
ma shpėtim, Ali Tepelena nuk tregoi as ma
tė voglėn shenjė friksimi, nuk e humbi
dinjitetin, por vazhdoi tė jet fare i ambėl
dhe i kandshėm nė bisedim".1
Rrethimi i Ali Pashės nė kėshtjellėn e
Janinės u zgjat tepėr dhe ushtėrija e tė dy
palve filloi me tregue shenja mėrzije, tue
vue disiplinėn dhe veprimin e organizuem
nė rrezik. Nė kėt fazė tė fundit tė luftės,
Sulltani kishte emnue Hurshid Pashėn e
Morės, nji ish-kryevezir dhe anmik per-
sonal i Ali Pashės, si komandant tė
ushtėris turke. Kto po ngjanin nė vitin
1821, kur nė Greqi plasi kryengritja. Aliu u
trimnue nga ky lajm dhe u ba fodull
pėrsėri. Filloi me vue kondita pėr me i
dhanė fund rezistencės sė tij. Ai donte me
u ba guvernatori i Epirit pėrjetė, kurse
Turqėt nuk pranonin veēse dorzim pa
kushte. Kėsaj Aliu iu pėrgjegj me nji
breshėr gjylesh kundėr ushtėris rrethuese.
Megjithqė e kishte zanė nji krizė
reumatizmi tė kyēeve, Aliu drejtonte vet
operacjonet nga shtrati. N'at kohė Marko
Boēari, si prijės i kryengritėsve Grek, ishte
afrue deri 20 kilometra nga Janina, mbasi
kishte dėrrmue nji armatė turke. Kėshtu qė
rrota e historis kishte ba nji xhiro tė plotė.
Marko Boēari, kryetari trim i Suliotėve
kryenaltė, tė dlėt Ali Pasha u mundue t'i
shfaroste pa mėshirė dhe me tė pabesė,

1. Ali the Lion, f. 262
ishte tue luftue ndėn flamurin e nji kombi
tjetėr. Nė vėnd qė tė bahej vet mbret i nji
Shqipnije tė pamvarun me Janinėn si
kryeqytet, Ali Pasha po i ndihmonte me
rezistencėn e tij kundėr ushtėris sė
Sulltanit, triumfit tė kauzės sė pamvarėsis
greke. Nuk kishte ma as kohė, as mundėsi
me koordinue luftėn e Shqiptarve dhe tė
Grekve kundėr anmikut tė pėrbashkėt dhe
Aliu ishte dėnue tė ēdukej pa lanė mrapa
nji vepėr tė qindrueshme. Garnizoni i
Pallatit tė Litharicės ishte dorzue dhe
Veziri i Janinės ishte mbyllė me 200 vetė nė
kalan anės liqenit. Hurshidi i premtoi
faljen nė emėn tė Sulltanit dhe nji pozitė
pėr Ali Pashėn nė nji krahinė tė Turqis
Azjatike. U caktue nji pjekje mbi ishullin
nė mes tė liqenit. Aliu u nis pėr nė vendin e
takimit tue i dhanė urdhėn shėrbestarit
besnik Selim Ēamit me hudhė nė ajėr tė
200 varelat me barut nė bodrumin e
kėshtjellės kur t'i tregonin unazėn e tij.
Mbasi kaloi disa dit tue pritė nė fillim tė
Kallnorit 1822, Ali Pasha u lajmėrue se
fermani i faljes kishte ardhė ma nė fund
dhe ai i dėrgoi shenjėn Selim Ēamit qė
barutin tė mos e ndizte. U kuptue shum
shpejt se Hurshid Pasha e kishte prė nė
besė tue ēpifė lajmin e dekretit tė taljes dhe
Luani i Janinės vendosi tė vdiste si burrė.
Ai ndodhej nė nji dhomė nė katin e sipėrm
tė Manastirit tė ishullit nė mes tė liqenit.
Nji togė ushtarėsh turq shkoi me e kapė.
Ata hynė nė dhomėn e katit tė poshtėm
ndėn atė ku ishte Ali Pasha dhe filluen me
shtie pėrmes tavanit. Nji plumb e goditi nė
grykė dhe, tue dhanė shpirtin, Aliu bėrtiti:
"Qėndroni deri nė fund". Turqėt i prenė
kokėn dhe e dėrguen nė Stamboll si provė
se rebeli i fundit kundėr pushtetit otoman
kishte mbarue. Kufoma e Ali Pashės u
varrosė me ceremoni tė madhe nė Kėshtjellėn anės liqenit me 25 Kallnuer 1822.
Vlen tė bahet nji krahasim ne mes tė

                                                                                                    Faqja ne vazhdim